นิเวศวิทยาพฤติกรรม
Behavioral Ecology -- การแสดงพฤติกรรมของสัตว์ส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับนิเวศวิทยาของสัตว์สปีชีส์นั้นๆ
Behavioral rhythms -- พฤติกรรมที่สัตว์แสดงเป็นประจำทุก 24 ชั่วโมง
หรือทุกปี พฤติกรรมที่สัตว์แสดงทุก 24 ชั่วโมง เรียกว่า circadian
(daily) rhythm (circa=ประมาณ, dies=วัน)
พฤติกรรมที่สัตว์แสดงเป็นประจำ ทุกปีเรียกว่า circannual rhythm สัตว์สามารถแสดงพฤติกรรมที่เป็น rhythmic behavior ได้เนื่องจากในตัวสัตว์มีนาฬิกาชีวภาพ
(biological clock) ซึ่งเป็นกลไกทางสรีระที่ใช้บอกเวลาอยู่แล้ว
แต่เวลาที่ถูกต้องในการเกิด rhythmic behavior จะต้องถูกกระตุ้นโดยปัจจัยภายนอก
การอพยพ (migration)
การอพยพการเคลื่อนที่ของสัตว์จากที่หนึ่งซึ่งมีสภาพแวดล้อมไม่เหมาะสม
ไปยังอีกที่หนึ่งซึ่งมีสภาพแวดล้อมเหมาะสมกว่า การเดินทางไปและกลับระหว่าง 2 ที่มักเกิดขึ้นในรอบ 1 ปี (circannual
rhythm) การอพยพของสัตว์เกิดขึ้นได้โดยอาศัยกลไกต่อไปนี้
- piloting หมายถึง
การที่สัตว์เคลื่อนที่จาก landmark หนึ่งไปยังอีก landmark
หนึ่งจนกระทั่งถึงที่หมายที่ต้องการ
วิธีนี้ใช้ในการเดินทางระยะใกล้ๆ ไม่เดินทางกลางคืน ไม่ข้ามมหาสมุทร
- orientation หมายถึง
การที่สัตว์สามารถหาทิศและเดินทางเป็นเส้นตรงไปยังทิศนั้นระยะทางหนึ่งหรือจนกว่าจะถึงจุดหมาย
- navigation นับว่าเป็นกระบวนการที่สลับซับซ้อนที่สุด
สัตว์ต้องหาตำ แหน่งของตัวเองโดยเปรียบเทียบกับตำ แหน่งอื่นและต้องใช้ orientation
ร่วมด้วย
** การอพยพสัตว์ต้องใช้ปัจจัยภายนอกเป็นตัวชี้นำ
(cue) ในการ orientation และ/navigation
**
พฤติกรรมการหาอาหาร (Foraging
behavior)
การหาอาหารของสัตว์ไม่ได้เกิดแบบสุ่ม
แต่เกิดจากการที่สัตว์มีการสร้าง search image สำหรับอาหารที่ชอบซึ่งอาจจะเป็นสีหรือขนาด
พฤติกรรมการกินอาหารของสัตว์จะสอดคล้องกับรูปร่างลักษณะของสัตว์ชนิดนั้นๆ
สัตว์แบ่งตามพฤติกรรมการกินอาหารได้ 2 จำพวกคือ
(1) generalists เป็นสัตว์ที่กินอาหารหลายอย่าง
(2) specialists เป็นสัตว์ที่กินอาหารเฉพาะอย่าง
Specialists จะมีการปรับรูปร่างและพฤติกรรม
(morphological and behavioral adaption) เพื่อให้มี
ความเฉพาะเจาะจงต่ออาหารที่กิน พวกนี้จะหาอาหารอย่างมีประสิทธิภาพ ส่วน generalists
จะมีประสิทธิภาพตํ่ากว่าในการหาอาหารชนิดใดชนิดหนึ่ง
แต่มีข้อได้เปรียบคือกินอาหารชนิดอื่นได้เมื่ออาหารที่ชอบมีจำนวนจำกัด นอกจากนี้ genrealists
ยังมีพฤติกรรมที่เรียกว่า switching behavior คือสามารถเปลี่ยนไปกินอาหารชนิดอื่นได้เมื่ออาหารที่ชอบมีน้อยหรือหายาก
Optimal foraging strategies (theory) -- สัตว์หาอาหารได้หลายวิธี
แต่วิธีหาอาหารที่ทำ ให้ความแตกต่างระหว่าง benefit และ cost
มีค่าสูงสุด จะได้รับการคัดเลือกจากธรรมชาติ benefit วัดออกมาในรูปพลังงาน (calories) ที่ได้รับจาการกินอาหารส่วน
cost (trade off) ในการหาอาหาร
ได้แก่พลังงานที่ใช้ไปในการหาเหยื่อ จับเหยื่อ
และความเสี่ยงต่อการถูกผู้ล่าเหยื่อจับกินในขณะที่หาและกินอาหาร
ที่มาของเนื้อหา : บุญเกื้อ วัชรเสถียร.2543.พฤติกรรม.สืบค้นเมื่อ 5 ธันวาคม 2560 จาก http://pirun.ku.ac.th/~fscibov/behavior.pdf
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น